अर्न्तराष्ट्रिय संघ संस्था सम्बन्धी केही जानकारीहरू

UNO [United Nation Organization]

•  अवधारणा – सन्‌ १९४२ जनवरी १ मा  – फेङलिन रुज्वेल्ट (तत्कालीन अमेरिकी राष्ट्रपति )
•  बडापत्रमा हस्ताक्षर – १९४५ जुनै २६ मा
• बडापत्र तयार पार्ने – आर्किवाल्ट म्याकलिस्थ – अमेरिकी कवि )
• स्थापना – सन्‌ १९४५ अक्टुबर २४ मा,
• संस्थापक राष्ट्र – ५१ वटा,
• हाल सदस्य – १९३ वटा , ( दक्षिणी सुडान – २०११ जुलाई १४) ,
• आधिकारिक, भाषा – ६ वटा ( स्पेनिस , इङलिस, फेन्च, चाइनिज, रुसी, अरबी )
• कार्यालय सञ्चोलनेका भाषा – English & French.
• विश्व नगर सभौका नामले पनि चिनिन्छ,
• नेपालले UNO को सदस्यता पाएको – १९५५ डिसेम्बर १४ (Package Deal),
• UNO को सदस्यता प्राप्त गर्ने बेलामा नेपालका  प्रधानमन्त्री – टंक प्र. आचार्य,
• UNO को सबैभन्दा ठूलो पदक – नान्सेन पदक,
• UNO को सूचीका रहेका अल्पविकसित, राष्ट्रहरु – ४८ वटा,
• UNO को महासचिवले भोग लिन नपाउने UNO को अंग – अर्न्तराष्ट्रिय न्यायलय,
• UNO को बजेट निर्धारण गर्ने – महासभा,
• UNO को कुन अंगलाइ भिटो प्रयोग गर्ने अधिकार रहेको छ – सुरक्षा परिषद
• सुरक्षा परिषदमा सबैभन्दा बढी पटक भिटो प्रयोग गर्ने – रुस ॥
• बडापत्रमा – १११ धारा, १९ अध्याय ,१०,००० शब्द रहेका ,
• हालसम्म संशोधन भएका धारा – २३,२७६१ र १०९,
• UNO को पहिलो विशिष्टकृत संस्था :- ILO
• UNO को झण्डा प्रयोग गरिएको – १९४७,अक्टुब्‌र २० मा
• नेपालले सदस्यता लिएको UNO को पहिलो, विशिष्टकृत संस्था –  FAO ( 27 Dec.1951 )
• नेपालले UNO सदस्यता लिनुपूर्व कुनर्चव्रिशिष्टकृत संस्थाहरुको सदस्यता लिएको – (FAO, UNESCO, WHO),
• नेपालले सबैभन्दा पहिला सदस्यैतारप्राप्त गरेको अर्न्तराष्ट्रिय संस्था – ECAFE (स्थापना – १९४७,मार्च २८ मा ,नेपालले सदस्यता – १९४८ नोभेम्बर २९ मा) ,
• UNO को सदस्यता पाउन नेपालले निवेदन दिएको – १९४९ फेबुअरी १३ मा,( रञ्जाना लिपिमा )

UNO को बजेट सन् २०२२ :-

• अधिकतम खर्च – २२ % अमेरिका , न्यूनतम्‌  – 0. 00१% ( हाल ५८ वटा देशले) व्यहोर्छन्‌ ।

देश	राशि (%)	देश	राशि (%)
अमेरिका	२२%	नेपाल	०.०१०%
चीन	१५.२५%	पाकिस्तान	०.११४%
जापान	८.०३३%	भूटान	०.००१%
जर्मनी	६.११%	माल्दिभ्स	०.००४%
बेलायत	४.३७%	भारत	१.०४४%
इटाली	३.१८%	बंगलादेश	०.०१०%
ब्राजिल	२.०१%	श्रीलंका	०.०४५%
रुस	१.८६%	अफगानिस्तान	०.००६%

सुरक्षा परिषद (Security Council) :- धारा २३

• सुरक्षा परिषद संयुक्त राष्ट्र संघको कार्यकारी अंग हो,
• सुरक्षा परिषदमा जम्मा १५ वटा सदस्य हुन्छन,
• स्थायी सदस्यहरु ५ वटा :-

Formula :- Fc, Bar.Celona को फ्यान हुन् ।

• १. फ्रान्स,
• २. चीन,
• ३.  बेलायत,
• ४. अमेरिका,
• ५.  रुस ।।
• अस्थायी राष्ट्रहरु – १० वटा ( २ वर्षका लागि आउँछन्‌ ) जस्मा,
  • एफ्रो एसियाली मुलुकबाट – ५ वटा देश,
  • ल्याटिन अमेरिकाबाट – २ वटा देश,
  • पूर्वी युरोपबाट -१ वटा देश,
  • पश्चिम युरोपबाट र अन्यबाट – २ वटा देश

हाल UNO सुरक्षा परिषदका अस्थायी सद्स्य राष्ट्रहरू :- 

– कार्यलय सन् २०२१ जनवरी देखि २०२२ डिस्मबर सम्म।

• भारत (एसिया प्यासिफिक समूह),
• आयरलायण्ड (पश्चिमी यूरोप समूह),
• केन्या (अफ्रिका समूह),
• मेक्सिको (ल्याटिन अमेरिका समूह),
• नर्वे (पश्चिमी यूरोप समूह),

– कार्यलय सन् २०२२ जनवरी देखि २०२३ डिस्मबर सम्म।

• अल्वानिया (पूर्वी यूरोप),
• ब्राजिल (ल्याटिन अमेरिका)
• गाबोन (अफ्रिका),
• घाना (अफ्रिका),
• यूएइ (एसिया प्यासिफिक)।।।

UNO का महासचिबहरु :-

• सुरुवात – सन्‌ १९४६ फ्रेबुअरी १ देखि।
• हालसम्म ९ जना भएका ,
• महासचिवको पदावधि – ५ वर्ष,
• प्रावधान – स्थायी राष्ट्रबाट महासचिव बन्न नपाउने,

हालसम्मका महासचिवहरु :- 

• १. ट्रिगेली – नर्वे,
• २. ड्याग ह्यामर शोल्ड – स्विडेन,
• ३. उथान्त – म्यान्मार,
• ४. कुर्त वाइल्ट हाइम – अष्ट्रिया,
• ५. हाभिएर पेरेज दि कोयार पेरू,
• ६. बुत्रोस बुत्रोस घाली – इजिप्ट,
• ७. कोफी अन्नान – घाना,
• ८. बानकी मुन – दक्षिण कोरिया ,
• ९. एन्ट्रेरियो गुटर्रैस – पोर्चुगल ॥

UNO का सदस्य राष्ट्रहरूले व्याहोर्ने बजेट निर्धारणको आधारहरू

• प्रतिव्यक्ति आय ,
• आर्थिक विकासको स्थिति ,
• विद्यमान प्राकृतिक सम्पदा ,
• विदेशी मुद्दा ,
• आर्जन गर्न सक्ने क्षमता,
• लगातार २ पटकसम्म रकम तिर्न नसक्ने राष्ट्रलाई मतदान बाट रोकिन्छ,
• पहिलो पटक अफ्रिकालाई १९८४ मा रोक लगाइएको थियो,
• सदस्य नभएपनि खर्च दिने – होलिसी ( ०.००१ % ),
• संयुक्त राष्ट्र संघ युनिभिर्सिटी – टोकियो ( सन्‌ २०१० )

SAARC सम्बन्धी जानकारी :-

SAARC :- South Asian Association For Regional Co-operation.

• अवधारणा – सन्‌ १९८० मे ०2 मा, – जियाहुर रहमान – बंगेलादेशका राष्ट्रपतिले,
• स्थापना – सन्‌ १९८५ डिसेम्बर ०8 मा,
• संस्थापक राष्ट्र – ०७ वटा
• हाल सदस्य राष्ट्र  – ०8 (८ औं अफगानिस्तान – २००७ अप्रिल ०३ मा )
• प्रधान कार्यालय – काठमाडौँ , नेपाल ।
• सार्कका अंगहरु – ०५ वटा ।

सार्क शिखर सम्मेलनहरू :-

Formula :- ढाबैका इमाको ढानमाको काइढानको थिअका

• १. बंगलादेश – ढाका,
• २. भारत – बैङ्लोर,
• ३. नेपाल – काठमाडौँ,
• ४. पाकिस्तान – इस्लामावाद,
• ५. माल्दिभ्स – माले,
• ६. श्रीलंका – कोलम्बस,
• ७. बंगलादेश – ढाका,
• ८ नयाँ – दिल्ली,
• ९. माल्दिभ्स – माले,
• १०. श्रीलंका – कोलेम्बस,
• ११. नेपाल  – काठमाडौ ,
• १२. पाकिस्तान – इस्लामावाद,
• १३. बंगलादेश – ढाका,
• १४. भारत – नयाँ दिल्ली,
• १५. श्रीलंका – कोलम्बस ,
• १६. भुटान – थिम्पु,
• १७. माल्दिभ्स – अड्डु एटल,
• १८. नेपाल – काठमाडौँ ॥

सार्क वर्षहरू :-

• सन्‌ १९८९ – लागुपदार्थ दुरुपयोग र ओसारपसार विरुद्ध सार्क, वर्ष,
  सन्‌ १९९० – सार्क बालिका वर्ष,
  सन्‌ १९९१ – सार्क आवास वर्ष,
  सन्‌ १९९२ – सार्क वातावरण, वर्ष,
  सन्‌ १९९३ – सार्क अपाङ्ग वर्ष,
  सन्‌ १९९४ – सार्क युवा वर्ष,
  सन्‌ १९९५ – सार्क गेरिबी निवारण वर्ष ,
  सन्‌ १९९६ – सार्के,साक्षरता वर्ष,
  सन्‌  १९९७ – सार्के सहभागितामुलक वर्ष ,
  सन्‌ १९९९ – सार्क जैविक विविधता वर्ष

सार्क संगठनहरू :-

• १. सार्क कृषि सूचना केन्द्र – बंगलादेश,
• २. सार्क क्षयरोग केन्द – नेपाल,
• ३. सार्क उर्जा केन्द्र – पाकिस्तान,
• ४. सार्क सांस्कृतिक केन्द – श्रीलका,
• ५. सार्क विपत प्रकोप केन्द्र – भारत ॥

क्षेत्रफलमा सार्क राष्ट्रहरू :-

• १. भारत,
• २.पाकिस्तान,
• ३. अफगानिस्तान,
• ४. नेपाल,
• ५. बंगलादेश,
• ६. श्रीलंका,
• ७. भुटान ,
• ८. माल्दिभ्स

जनसंख्या सार्क :-

• १. भारत,
• २. पाकिस्तान ,
• ३. बंगलादेश ,
• ४. अफगानिस्तान ,
• ५. नेपाल ,
• ६. श्रीलंका ,
• ७. भुटान ,
• ८. माल्दिभ्स ॥

नेपालबाट सार्क सम्मको दुरी :-

• १. थिम्पु – ४०० किलोमिटर,
• २. ढाका – ६२० किलोमिटर,
• ३. न्यू दिल्ली – ७९० किलोमिटर,
• ४. इस्लामावाद -१,१००,किलोमिटर,
• ५. काबुल – १,७१० किलोमिटर,
• ६. कोलम्बो – २,३२० किलोमिटर,
• ७. माले – २,७६० किलोमिटर,

संयुक्त राष्ट्र संघमा सार्क राष्ट्रहर प्रवेश :-

• १. भारत – सन्‌ १९४५ अक्टोबर ३०,
• २. अफगानिस्तान – सन्‌ १९४६ नोभेम्बर १९,
• ३. पाकिस्तान – सन्‌ १९४७ सेप्देम्बर ३०,
• ४. नेपाल – सन्‌ १९५५, डिसेम्बर १४,
• ५. श्रीलंका – सन्‌ १९५५ डिसेम्बर १४,
• ६.माल्दिभ्स – सन्‌ १९६५ सेप्टेम्बर २१,
• ७. भुटान – सन्‌ १९७१ सेप्टेम्बर ११,
• ५. बंगलादेश – सन्‌ १९७४ सेप्टेम्बर १७,

सार्क राष्ट्रका राष्ट्रिय दिवसहरू :-

• १. नेपाल – जेठ १५,
• २. भारत – जनवरी २६,
• ३. बंगलादेश – डिसेम्बर १६,
• ४. माल्दिभ्स – जुलाई २६,
• ५. अफगानिस्तान – अगस्ट १९,
• ६. श्रीलंका – फेबुअरी ४,
• ७. पाकिस्तान – मार्च २३,
• ८. भुटान – डिसेम्बर १७।

सार्क राष्ट्रहरूले नेपालसँग दाैत्य सम्बन्ध :-

• १. भारत – सन्‌ १९४७ जुन १३,
• २. श्रीलंका – सन्‌ १९५७ जुलाई ०१,
• ३. पाकिस्तान – सन्‌ १९६० मार्च २०,
• ४ अफगानिस्तान – सन्‌ १९६१ जुलाई ०१,
• ५. बंगलादेश – सन्‌ १९७२ अप्रिल ८,
• ६. माल्दिभ्स – सन्‌ १९८० अगस्ट १,
• ७ भुटान – सन्‌ १९८३ जुन ३

सार्क राष्ट्रका राष्ट्रिय खेल :-

• १. नेपाल – भलिबल,
• २. भारत  –  हकी,
• ३. पाकिस्तान – हकी/स्क्वास,
• ४. अफगानिस्तान – बुस्कासी,
• ५. बंगलादेश -कबड्डी ,
• ६. भुटान – धनुषवाण,
• ७. श्रीलंका – भलिबल,
• ५. माल्दिभ्स – फुटबल ॥

BIMSTEC सम्बन्धी जानकारी :-

• स्थापना – सन्‌ १९९७ जुन ६,
• संस्थापक राष्ट्र – ४ वटा,
• हाल सदस्य राष्ट्र – ७ वटा
•  सचिवालय – ढाका, बंगलादेश
• भाषा – अङ्ग्रेजी,

संस्थापक राष्ट्रहरू :-

• १. बंगलादेश,
• २. भारत,
• ३. श्रीलंका,
• ४. थाइल्याण्ड